قوز قرنیه یا کراتوکونوس، یک بیماری پیشرونده چشمی است که در آن، قرنیه (بافت شفاف جلوی چشم) به مرور زمان نازک شده و به شکل مخروطی درمی‌آید. این تغییر شکل باعث می‌شود نور به‌درستی روی شبکیه متمرکز نشود و در نتیجه، بینایی فرد تار و مخدوش شود. این بیماری معمولاً در نوجوانی یا اوایل دهه بیست زندگی آغاز می‌شود و می‌تواند بدون درمان مناسب، به مرور پیشرفت کند.

بسیاری از بیماران در مراحل اولیه با نگرانی‌های زیادی روبه‌رو می‌شوند و شاید مهم‌ترین سوال ذهن آن‌ها این باشد: "آیا قوز قرنیه باعث کوری می‌شود؟" در این مقاله از کلینیک چشم پزشکی نور مطهری، به بررسی کامل این بیماری، علائم هشداردهنده، راهکارهای درمانی موجود و پاسخ علمی به این سوال کلیدی می‌پردازیم تا بتوانید با آگاهی و اطمینان بیشتر برای حفظ بینایی و پیشگیری از پیشرفت بیماری اقدام کنید.

آیا قوز قرنیه باعث کوری می‌شود؟

قوز قرنیه به طور مستقیم باعث کوری کامل نمی‌شود، اما در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، می‌تواند منجر به کاهش شدید بینایی شود که عملاً فرد را از انجام فعالیت‌های روزمره بازمی‌دارد. با پیشرفت بیماری، قرنیه به قدری تغییر شکل می‌دهد که حتی استفاده از عینک و لنزهای تماسی نیز نمی‌تواند بینایی را اصلاح کند. در مراحل پیشرفته، بافت قرنیه ممکن است آسیب ببیند و جای زخم دائمی ایجاد شود که در این صورت، تنها راهکار باقی‌مانده، پیوند قرنیه است. بنابراین، می‌توان گفت که قوز قرنیه به صورت تدریجی بینایی را از بین می‌برد، اما با روش‌های درمانی نوین، می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد و بینایی فرد را حفظ نمود.

قوز قرنیه تا چند سالگی ادامه دارد؟

قوز قرنیه معمولاً یک بیماری پیش‌رونده است که در دوران نوجوانی آغاز می‌شود و پیشرفت آن تا حدود ۳۰ تا ۴۰ سالگی ادامه می‌یابد. پس از این سن، روند پیشرفت بیماری به طور طبیعی کند می‌شود و در اکثر افراد متوقف می‌گردد. با این حال، در برخی موارد نادر، ممکن است بیماری در سنین بالاتر نیز به آرامی پیشرفت کند.

نکته مهم این است که در دوران پیشرفت بیماری، بینایی فرد به طور پیوسته بدتر می‌شود و نمره چشم به سرعت تغییر می‌کند. به همین دلیل، تشخیص به موقع و انجام روش‌های درمانی مانند کراس‌لینکینگ در سنین پایین، برای متوقف کردن روند پیشرفت بیماری و جلوگیری از آسیب بیشتر به قرنیه، بسیار حیاتی است.

درمان قطعی قوز قرنیه

متاسفانه، هیچ درمان قطعی برای قوز قرنیه وجود ندارد که بتواند شکل اولیه قرنیه را به طور کامل بازگرداند، اما روش‌های درمانی متعددی برای کنترل بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن وجود دارد.

• کراس‌لینکینگ قرنیه: این روش یکی از موثرترین راه‌ها برای درمان قوز قرنیه است. در این فرآیند، با استفاده از قطره ریبوفلاوین (ویتامین B2) و اشعه ماوراء بنفش، پیوندهای جدیدی در الیاف کلاژن قرنیه ایجاد می‌شود که باعث سفت شدن و تثبیت آن می‌گردد و از تغییر شکل بیشتر جلوگیری می‌کند.
• لنزهای تماسی مخصوص: در مراحل اولیه بیماری، استفاده از لنزهای تماسی سخت نفوذپذیر به گاز (RGP) یا لنزهای اسکلرال می‌تواند بینایی را به طور موقت بهبود بخشد.
• پیوند قرنیه: در مراحل پیشرفته که قرنیه آسیب جدی دیده و روش‌های دیگر پاسخگو نیستند، پیوند قرنیه تنها راهکار باقی‌مانده برای بازگرداندن بینایی است.

تشخیص قوز قرنیه در خانه

تشخیص قطعی قوز قرنیه تنها توسط چشم‌پزشک و با استفاده از تجهیزات تخصصی امکان‌پذیر است، اما برخی علائم و نشانه‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا در صورت مشاهده آن‌ها، به پزشک مراجعه کنید. این علائم در جدول زیر آمده است:

سوالات متداول درباره قوز قرنیه

۱. آیا عمل لیزیک چشم برای درمان قوز قرنیه مناسب است؟

خیر. عمل لیزیک چشم برای درمان قوز قرنیه مناسب نیست. عمل لیزیک بر روی افرادی با قرنیه سالم و با ضخامت کافی انجام می‌شود. در واقع، انجام لیزیک بر روی قرنیه آسیب‌دیده می‌تواند باعث بدتر شدن وضعیت و تشدید قوز قرنیه شود.

۲. آیا قوز قرنیه می‌تواند باعث التهاب چشم شود؟

قوز قرنیه به خودی خود باعث التهاب چشم نمی‌شود، اما به دلیل حساسیت بیشتر قرنیه و استفاده از لنزهای تماسی سخت، احتمال بروز التهاب و عفونت در افراد مبتلا به قوز قرنیه بیشتر است. در صورت مشاهده هرگونه قرمزی، درد شدید یا ترشح از چشم، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.

۳. آیا مالیدن چشم‌ها باعث قوز قرنیه می‌شود؟

بله، تحقیقات نشان می‌دهد که مالیدن مداوم و شدید چشم‌ها می‌تواند به بافت قرنیه آسیب برساند و در افرادی که استعداد ژنتیکی دارند، باعث پیشرفت قوز قرنیه شود. به همین دلیل، به افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، توصیه می‌شود از مالیدن چشم‌ها به شدت خودداری کنند.